SỨ ĐIỆP CỦA ĐỨC THÁNH CHA PHANXICÔ
CHO NGÀY THẾ GIỚI BỆNH NHÂN

Lần thứ 33, ngày 11 tháng 02 năm 2025

“Hy vọng không làm thất vọng” (Rm 5,5) và làm cho chúng ta mạnh mẽ trong cơn thử thách

Anh chị em thân mến!

Chúng ta cử hành Ngày Thế giới Bệnh nhân lần thứ 33 trong Năm Thánh 2025, năm mà Giáo hội mời gọi chúng ta trở thành “những người hành hương của hy vọng”. Trong cuộc hành hương này chúng ta được đồng hành bởi Lời Chúa, là Lời, qua thư của Thánh Phaolô, ban cho chúng ta một thông điệp rất khích lệ: “Hy vọng không làm thất vọng” (Rm 5,5), và hơn thế nữa, còn làm chúng ta trở nên mạnh mẽ trong cơn thử thách.

Lời này thật an ủi, nhưng có thể khiến chúng ta băn khoăn, nhất là nơi những người đang đau khổ. Chẳng hạn, làm thế nào vẫn mạnh mẽ, khi thân xác chúng ta bị đầy đọa và suy nhược bởi các căn bệnh nghiêm trọng, mà có lẽ chi phí điều trị vượt quá khả năng của chúng ta? Làm thế nào vẫn mạnh mẽ khi, ngoài nỗi đau của chính mình, chúng ta còn nhận ra nỗi khổ những người thân yêu và dẫu đang cận kề chúng ta, họ vẫn cảm thấy bất lực chẳng thể giúp ích gì? Trong tất cả những hoàn cảnh này, chúng ta cảm thấy cần phải có những nâng đỡ vượt trội bản thân chúng ta: cần sự trợ giúp từ Thiên Chúa, cần ân sủng và sự quan phòng của Ngài, cần sức mạnh là ân huệ Thánh Thần của Ngài (x. Giáo lý Hội Thánh Công giáo, 1808). 

Vậy chúng ta hãy lắng đọng một chút để suy gẫm về sự hiện diện gần gũi của Thiên Chúa bên người đau khổ, đặc biệt là ba khía cạnh đặc trưng sau đây: sự gặp gỡ, ân huệ và sự chia sẻ.

1. Sự gặp gỡ. Khi sai bảy mươi hai môn đệ đi rao giảng (x. Lc 10,1-9), Chúa Giêsu khích lệ họ nói với bệnh nhân: “Triều Đại Thiên Chúa đã đến gần các ông” (c. 9). Nghĩa là, Người bảo họ giúp các bệnh nhân tận dụng cơ hội để gặp gỡ Chúa ngay trong bệnh tật, mặc dầu có đớn đau và khó hiểu. Thật vậy, trong cơn đau bệnh, nếu một mặt chúng ta cảm thấy thân phận thụ tạo thật mong manh của mình – về thể chất, tâm lý và tinh thần – thì mặt khác, chúng ta cũng cảm nghiệm được một Thiên Chúa thật gần gũi và đầy lòng xót thương. Người là Đấng, trong Chúa Giêsu, đã chia sẻ những nỗi đau khổ của chúng ta. Người không bỏ mặc chúng ta và thường ban ơn kiên trì khiến chúng ta ngạc nhiên; ơn mà có lẽ chúng ta không hề mong đợi và không bao giờ tự mình tìm được.

Khi đó bệnh tật trở thành cơ hội cho một cuộc gặp gỡ làm thay đổi chúng ta, giúp chúng ta khám phá ra một tảng đá không hề chuyển rung để chúng ta có thể bám vào mà đương đầu với những giông bão của cuộc đời. Đây là một trải nghiệm khiến chúng ta mạnh mẽ hơn cho dù phải hy sinh, vì thêm ý thức rằng chúng ta không cô đơn. Đó là lý do tại sao người ta nói rằng đau khổ luôn mang trong mình mầu nhiệm cứu độ, bởi vì đau khổ làm cho chúng ta cảm nghiệm thực sự được Thiên Chúa an ủi và gần gũi, đến độ “biết được trọn vẹn Tin Mừng với tất cả những lời hứa và sức sống của nó” (Thánh Gioan Phaolô II, Bài nói chuyện với giới trẻ, New Orleans, ngày 12 tháng 9 năm 1987).

2. Và điều này đưa chúng ta đến suy tư thứ hai: ân huệ. Thật vậy, chẳng bao giờ cho bằng khi đau khổ, chúng ta nhận ra rằng mọi hy vọng đều từ Chúa mà đến, và do đó, trước hết đây là ân ban cần được đón nhận và bồi đắp bằng cách tiếp tục “trung thành với lòng trung thành của Thiên Chúa”, như Madeleine Delbrêl đã diễn đạt cách tuyệt vời như thế. (X. La speranza è una luce nella notte, Città del Vaticano 2024, Prefazione).

Hơn nữa, chỉ trong mầu nhiệm phục sinh của Chúa Kitô, chúng ta mới tìm ra ý nghĩa cho toàn bộ vận mệnh của mình giữa chân trời vô hạn của sự vĩnh hằng. Chỉ trong mầu nhiệm Vượt Qua của Người chúng ta mới chắc chắn rằng “cho dầu là sự chết hay sự sống, thiên thần hay ma vương quỷ lực, hiện tại hay tương lai, hoặc bất cứ sức mạnh nào, trời cao hay vực thẳm hay bất cứ một loài thọ tạo nào khác, không có gì có thể tách được chúng ta ra khỏi tình yêu của Thiên Chúa” (Rm 8,38-39). Và từ “niềm hy vọng lớn lao” này phát sinh mọi tia sáng giúp chúng ta vượt qua những thử thách và trở ngại trong cuộc đời (x. Bênêđictô XVI, Thông điệp Spe salvi, 27.31). Không chỉ có thế, Đấng Phục Sinh còn bước đi cùng chúng ta, tự trở nên bạn đồng hành với chúng ta, như với các môn đệ trên đường Emmaus (x. Lc 24,13-53). Cũng như họ, chúng ta có thể chia sẻ với Người sự hoang mang, lo lắng và thất vọng của mình, chúng ta có thể lắng nghe Lời Người để tâm hồn chúng ta được soi sáng và bừng cháy. Và cũng như họ, chúng ta có thể nhận ra Người hiện diện khi bẻ bánh và khi nhận ra Người đang hiện diện với chúng ta ngay trong cuộc đời này, chúng ta sẽ cảm nhận được “cuộc sống đời sau” đang đến gần chúng ta, giúp khôi phục lòng can đảm và niềm tin cậy của chúng ta.

3. Và như vậy chúng ta đi đến khía cạnh thứ ba, đó là sự chia sẻ. Nơi đau khổ thường là nơi chia sẻ, nơi người ta làm phong phú cho nhau. Biết bao lần, nơi đầu giường bệnh nhân, chúng ta học cách hy vọng! Biết bao lần, gần bên người đau khổ, chúng ta học cách tin tưởng! Biết bao lần, nghiêng mình về phía người thiếu thốn, chúng ta khám phá ra tình yêu! Nói cách khác, chúng ta nhận ra rằng mình là “những thiên thần” của niềm hy vọng, những sứ giả của Thiên Chúa cho nhau, là tất cả: bệnh nhân, bác sĩ, y tá, người trong gia đình, bạn bè, linh mục, nam nữ tu sĩ; ở mọi nơi chúng ta hiện diện: trong gia đình, phòng khám, cơ sở chăm sóc, bệnh viện và trạm xá.

Và điều quan trọng là phải biết cách nắm bắt vẻ đẹp và giá trị của những cuộc gặp gỡ ân sủng này đồng thời học cách khắc ghi chúng vào tâm khảm để khỏi lãng quên: hãy giữ trong tim nụ cười thân ái của một nhân viên y tế, cái nhìn biết ơn và tin cậy của một bệnh nhân, khuôn mặt thấu hiểu và ân cần của một bác sĩ hoặc một tình nguyện viên, khuôn mặt đầy chờ đợi và lo lắng của người vợ hay người chồng, của một người con, người cháu hay một người bạn. Tất cả đều là ánh sáng cần được quý trọng, mà ngay cả trong bóng tối của thử thách, chúng không chỉ mang lại sức mạnh, nhưng còn đánh thức hương vị thực sự của cuộc sống, trong tình yêu và sự gần gũi (x. Lc 10,25-37).

Các bệnh nhân thân mến, các anh chị em đang trợ giúp những người đau khổ thân mến! Anh chị em có vai trò đặc biệt hơn bao giờ hết trong Năm Thánh này. Thật vậy, việc anh chị em cùng nhau bước đi là một dấu chỉ cho tất cả mọi người, “một bài ca tán dương phẩm giá con người, một bài ca hy vọng” (Sắc chỉ Spes non confundit, 11), tiếng ca của nó vượt khỏi các căn phòng và những chiếc giường của những nơi chăm sóc chữa trị mà anh chị em đang hiện diện, khơi dậy và cổ võ trong đức ái “hành động hài hòa của toàn xã hội” (ibid.), trong một bản hợp tấu đôi khi khó thực hiện, nhưng rất dịu dàng và mạnh mẽ, và chính bởi sự dịu dàng và mạnh mẽ ấy nó có khả năng mang lại ánh sáng và hơi ấm đến nơi nào cần nhất.

Vì thế toàn thể Giáo hội cám ơn anh chị em! Tôi cũng cám ơn anh chị em và cầu nguyện cho anh chị em. Tôi xin phó thác anh chị em cho Đức Maria, là Đấng “cứu kẻ liệt kẻ khốn”, qua lời kinh mà trong cơn nguy nan nhiều anh chị em đã ngỏ cùng Mẹ:

Chúng con trông cậy Rất Thánh Đức Mẹ Chúa Trời,
xin chớ chê chớ bỏ lời chúng con nguyện
trong cơn gian nan thiếu thốn,
Đức Nữ đồng trinh, hiển vinh sáng láng.
Hằng chữa chúng con cho khỏi mọi sự dữ.

Tôi chúc lành cho anh chị em, cũng như gia đình và những người thân yêu của anh chị em, và xin anh chị em đừng quên cầu nguyện cho tôi.

Rôma, Đền thờ Thánh Gioan Latêranô, ngày 14 tháng 01 năm 2025

PHANXICÔ

Chuyển ngữ: Lm Phaolô Nguyễn Quốc Hưng